Tầm quan trọng của massage da với sức khỏe não bộ

Bạn có biết nghiên cứu mới nhất về tầm quan trọng của việc kích thích da vùng mặt đầu và cổ đối với tác dụng loại bỏ chất thải não giúp bảo vệ trí óc khỏi lão hóa

Các nhà khoa học tại Viện Khoa học Cơ bản (IBS: Institute of Basic Science) đã khám phá ra một phương pháp không xâm lấn để tăng cường hệ thống thoát chất thải tự nhiên của não - một khám phá có thể mở ra hướng đi mới để giải quyết các rối loạn thần kinh liên quan đến tuổi tác.

Một phương pháp an toàn, không xâm lấn để tăng cường hệ thống thanh lọc chất thải của não bằng cách kích thích cơ học các mạch bạch huyết ngay dưới da mặt. Kỹ thuật nhẹ nhàng này cải thiện đáng kể việc dẫn lưu dịch não tủy (CSF: cerebrospinal fluid) - một chức năng quan trọng bị suy giảm theo tuổi tác và góp phần gây ra các rối loạn nhận thức như bệnh Alzheimer.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng các chất đánh dấu huỳnh quang trên chuột và khỉ để khám phá ra một đường dẫn lưu mới kết nối hệ thống bạch huyết trên mặt với các hạch bạch huyết sâu, vốn vẫn còn nguyên vẹn ngay cả ở người cao tuổi. Một thiết bị cầm tay vuốt ve nhẹ nhàng trên da đã phục hồi dòng chảy dịch não tủy trẻ trung ở động vật cao tuổi, mở ra tiềm năng thú vị cho các phương pháp điều trị đeo được giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm sự suy giảm thần kinh.

Nghiên cứu này mở ra một phương pháp mới để loại bỏ chất thải não bằng cách sử dụng kích thích cơ học an toàn, không xâm lấn, thay vì dựa vào thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật.

Não người sản sinh chất thải với tốc độ cao hơn so với các cơ quan khác, và việc loại bỏ chất thải hiệu quả là điều cần thiết cho chức năng não khỏe mạnh. Quá trình loại bỏ này chủ yếu được thực hiện bởi dịch não tủy (CSF), giúp loại bỏ các chất có hại như protein amyloid-β và tau - những yếu tố chính gây ra bệnh Alzheimer và các bệnh thoái hóa thần kinh khác. Tuy nhiên, khi chúng ta già đi, quá trình dẫn lưu này chậm lại, góp phần gây suy giảm nhận thức.

Trung tâm Nghiên cứu Mạch máu IBS trước đây đã công bố các nghiên cứu mang tính bước ngoặt trên tạp chí Nature (năm 2019 và 2024), chứng minh rằng dịch não tủy dẫn lưu đến các hạch bạch huyết cổ sâu thông qua các mạch bạch huyết màng não ở đáy hộp sọ và đám rối bạch huyết vòm họng. Họ cũng chỉ ra rằng sự thoái hóa liên quan đến tuổi tác của các mạch bạch huyết này làm suy yếu quá trình thanh thải của dịch não tủy.

Hơn nữa, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng việc dẫn lưu dịch não tủy có thể được tăng cường hoặc ức chế về mặt dược lý bằng cách nhắm vào các mạch bạch huyết cổ bên ngoài hộp sọ. Tuy nhiên, ứng dụng lâm sàng vẫn còn hạn chế vì các mạch bạch huyết này nằm quá sâu trong cổ, không thể tiếp cận bằng phương pháp không xâm lấn.

“Nghiên cứu này không chỉ hoàn thiện bản đồ các đường dẫn lưu dịch não tủy giúp loại bỏ chất thải não mà còn cung cấp một phương pháp mới để tăng cường dẫn lưu dịch não tủy từ bên ngoài não”, KOH Gou Young, Giám đốc Trung tâm và là tác giả liên hệ, cho biết.

“Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ là một cột mốc cho các nghiên cứu trong tương lai về các bệnh thoái hóa thần kinh, bao gồm cả chứng mất trí nhớ”.

Giờ đây, bằng cách sử dụng chuột và khỉ biến đổi gen với chất đánh dấu huỳnh quang, các nhà nghiên cứu đã lập bản đồ một đường dẫn lưu dịch não tủy mới từ não đến các hạch bạch huyết cổ nông - thông qua mạng lưới mạch bạch huyết ở mặt, mũi và vòm miệng cứng.

Ở động vật lớn tuổi, nhiều đường dẫn này đã bị thoái hóa - ngoại trừ các mạch ngay dưới da mặt, vẫn giữ được đầy đủ chức năng mặc dù đã lão hóam  nghiên cứu xác nhận rằng các mạch bạch huyết bên dưới da mặt kết nối với các hạch bạch huyết dưới hàm thông qua nhiều đường dẫn khác nhau 

Thông qua những kết nối này, chúng ta có thể điều chỉnh chức năng dẫn lưu dịch não tủy bị suy giảm thường thấy ở người cao tuổi và các bệnh thoái hóa thần kinh. Cần nghiên cứu thêm để xác định cách thức áp dụng con đường dẫn lưu mới được xác định này trên bệnh nhân thực tế.”

Nhận thức được điều này, nhóm nghiên cứu đã phát triển một thiết bị kích thích cơ học được điều chỉnh lực—một thiết bị cầm tay nhẹ nhàng ấn và vuốt ve da một cách có kiểm soát. Khi được áp dụng cho chuột già, thiết bị này đã khôi phục độ thanh thải dịch não tủy về mức độ trẻ trung, cải thiện đáng kể khả năng dẫn lưu mà không làm gián đoạn các cơn co thắt bạch huyết tự nhiên.

“Tôi rất vui mừng vì chúng tôi đã tìm ra một phương pháp an toàn và hiệu quả hơn để tăng cường khả năng dẫn lưu dịch não tủy từ bên ngoài hộp sọ,” YOON Jin-Hui, đồng tác giả chính và nhà sinh lý học thần kinh mạch máu, cho biết.

“Chúng tôi đang tiến hành các nghiên cứu tiếp theo để tìm hiểu cách thức con đường dẫn lưu mới được xác định này thay đổi ở các bệnh nhân mắc bệnh não khác nhau và phương pháp kích thích mới này có thể được áp dụng như thế nào trong điều trị.

Nhóm nghiên cứu hiện đang tìm hiểu cách thức hệ thống dẫn lưu này hoạt động trong các bệnh như Alzheimer—và liệu kích thích cơ học có thể đóng vai trò như một công cụ phòng ngừa hoặc điều trị hay không.

Cre: Neuro Science News